Mạt chược là một trò chơi truyền thống trên bàn nguồn gốc từ Trung Quốc, thường có bốn người chơi tham gia, sử dụng một bộ 144 quân bài mạt chược để chơi. Cách chơi mạt chược phong phú và đa dạng, liên quan đến sự kết hợp giữa may mắn và chiến lược, rất được người chơi ở mọi lứa tuổi yêu thích. Dưới đây là cách chơi và quy tắc cơ bản của mạt chược.
Trước tiên, quân bài mạt chược bao gồm 136 quân bài cơ bản và 8 quân bài hoa (Xuân, Hạ, Thu, Đông, Mai, Lan, Trúc, Cúc), trong đó quân bài cơ bản lại được chia thành ba loại: quân số, quân chữ và quân hoa. Quân số có các quân ống, quân chỉ và quân vạn, đại diện cho các hình dạng và số khác nhau; quân chữ bao gồm quân gió (Đông, Nam, Tây, Bắc) và quân tên (Trung, Phát, Bạch).
Trước khi bắt đầu trò chơi, người chơi cần xào bài, sau đó ném xúc xắc để quyết định người cầm cái. Người cầm cái là người phát bài trong vòng chơi đầu tiên, sau đó người chơi lần lượt rút bài và đánh bài theo chiều kim đồng hồ. Mỗi người chơi bắt đầu với 13 quân bài, còn người cầm cái có 14 quân bài. Mục tiêu của trò chơi là thông qua việc kết hợp các kiểu bài để tạo thành một cấu trúc bài cụ thể, thường là gồm bốn bộ (có thể là bộ liên tiếp hoặc bộ ba) và một đôi.
Trong mạt chược, việc rút bài và đánh bài là những thao tác cơ bản. Mỗi lượt, người chơi rút một quân bài từ chồng bài, sau đó đánh ra một quân bài không cần thiết, giữ số lượng bài trên tay không thay đổi. Người chơi có thể thông qua việc đụng, gióng, và húp để lấy bài từ người chơi khác. Đụng có nghĩa là người chơi có thể kết hợp quân bài mà người khác đánh ra với hai quân bài giống nhau trong tay mình thành một bộ; gióng có nghĩa là khi người chơi có ba quân bài giống nhau, có thể tuyên bố gióng và rút một quân bài từ chồng bài; húp có nghĩa là người chơi thành công kết hợp thành trạng thái húp.
Khi húp bài, người chơi cần phải đáp ứng một số yêu cầu về kiểu bài nhất định. Ví dụ, hình thức húp cơ bản là gồm bốn bộ và một đôi. Bộ có thể là bộ liên tiếp (như 1, 2, 3 quân ống) hoặc bộ ba (như ba quân bài giống nhau). Ngoài cách húp cơ bản, trò chơi mạt chược còn có nhiều hình thức húp đặc biệt như bảy đôi, thanh nhất sắc, đụng đụng húp, thường sẽ được tính điểm cao hơn.
Cách tính điểm trong mạt chược thường khác nhau tùy theo quy tắc địa phương. Ở một số vùng, giá trị húp sẽ được tính dựa trên độ phức tạp của kiểu bài, số lượng bài gióng và cách húp, người chơi cần phải làm rõ những quy tắc này trước khi chơi. Đồng thời, trò chơi mạt chược cũng liên quan đến lợi thế của người cầm cái, người cầm cái thường có thể nhận được điểm thưởng khi húp.
Mạt chược không chỉ là một hoạt động giải trí mà còn là một hình thức giao tiếp. Người chơi không chỉ trải nghiệm niềm vui cạnh tranh trong trò chơi mà còn có thể tăng cường sự giao lưu và tình bạn giữa nhau. Văn hóa mạt chược có chiều sâu, nhiều nơi còn tổ chức các cuộc thi mạt chược, thu hút nhiều người yêu thích tham gia.
Tóm lại, mạt chược là một trò chơi kết hợp giữa chiến lược, may mắn và tương tác xã hội. Với cách chơi và quy tắc phong phú, mỗi ván chơi đều tràn đầy biến số và niềm vui. Dù trong buổi họp mặt gia đình hay bữa tiệc bạn bè, mạt chược luôn là một lựa chọn giải trí được yêu thích. Thông qua việc tìm hiểu sâu sắc và thực hành mạt chược, người chơi có thể không ngừng nâng cao kỹ năng chơi của mình, tận hưởng niềm vui mà mạt chược mang lại.
