Mạt chược là một loại trò chơi bàn truyền thống có nguồn gốc từ Trung Quốc, thường có bốn người chơi tham gia. Nó không chỉ là một hoạt động giải trí mà còn là một phần của văn hóa Trung Quốc, thường được chơi trong các buổi họp gia đình, lễ hội và các hoạt động xã hội. Cách chơi mạt chược phức tạp và đa dạng, liên quan đến may mắn và chiến lược, rất được yêu thích ở mọi lứa tuổi. Dưới đây sẽ giới thiệu chi tiết về các quy tắc cơ bản, cách chơi và một số gợi ý chiến lược của mạt chược.
Cấu trúc cơ bản của mạt chược bao gồm 144 lá bài, có thể chia thành vài loại: bài số, bài gió, bài rồng và bài hoa. Bài số được chia thành ba loại: ống, dây và vạn, mỗi loại có từ một đến chín chín lá; bài gió bao gồm đông, nam, tây, bắc; bài rồng được chia thành đỏ trung, phát tài và bạch bản, bài hoa bao gồm xuân, hạ, thu, đông và mai, lan, trúc, cúc bốn loại.
Khi bắt đầu trò chơi, mỗi người chơi rút 13 lá bài từ chồng bài, người cầm cái rút thêm một lá, tổng cộng trở thành 14 lá. Mục tiêu của trò chơi là thông qua việc rút bài và đánh bài, cuối cùng hình thành “hòa bài”, tức là một loại tổ hợp bài cụ thể. Điều kiện cơ bản để hòa bài là các lá bài trong tay người chơi có thể kết hợp thành bốn nhóm bộ (hoặc chuỗi) và một đôi bài. Bộ là ba lá bài giống nhau, chuỗi là ba lá bài số liên tiếp, còn đôi bài là hai lá bài giống nhau.
Trong quá trình chơi, người chơi có thể lần lượt thực hiện việc rút bài (rút từ chồng bài) và đánh bài (đặt một lá bài vào khu vực công cộng). Mục đích của việc đánh bài là để làm cho tổ hợp bài của mình gần với hòa bài hơn, đồng thời cũng phải quan sát hành động của các người chơi khác, tránh tạo cơ hội cho họ hòa bài. Khi đánh bài, người chơi có thể chọn ăn,碰 hoặc 杠.
Ăn là khi trong lượt của mình, nếu lá bài mà người chơi trước đánh ra có thể kết hợp với lá bài của mình thành chuỗi, người chơi có thể kết hợp lá bài đó với lá bài của mình.碰 là khi lá bài mà người chơi khác đánh ra giống với lá bài trong tay mình, người chơi có thể lấy lá bài đó và công khai hai lá bài giống nhau của mình.杠 là khi người chơi có ba lá bài giống nhau, có thể chọn rút thêm một lá bài, công khai thành bài 杠, tăng điểm số và cơ hội rút bài của mình.
Quy tắc tính điểm trong mạt chược thường khác nhau tùy theo vùng. Thông thường, loại hòa bài càng phức tạp thì điểm số càng cao. Các tổ hợp bài khác nhau, số lượng bài 杠, cũng như bài đặc biệt (như bài hoa) đều ảnh hưởng đến điểm số cuối cùng. Ở một số nơi, người chơi có thể sử dụng cơ chế “điểm phá”, tức là khi một người chơi đánh ra lá bài khiến người khác hòa bài, người đánh ra lá bài đó sẽ phải trả điểm tương ứng.
Chiến lược trong mạt chược rất quan trọng. Người chơi cần học cách lựa chọn thời điểm đánh bài và rút bài hợp lý, quan sát thói quen đánh bài của người chơi khác, tìm kiếm cơ hội và mối đe dọa. Ngoài ra, quản lý các lá bài trong tay, quyết định khi nào giữ lại bài và khi nào từ bỏ một số lá bài cũng là yếu tố ảnh hưởng đến thắng thua.
Tóm lại, mạt chược là một trò chơi tổng hợp sử dụng trí nhớ, chiến lược và kỹ năng xã hội. Thông qua việc luyện tập liên tục và tích lũy kinh nghiệm, người chơi có thể nâng cao trình độ mạt chược của mình, tận hưởng niềm vui và thách thức mà trò chơi truyền thống này mang lại.
