Mạt chược là một trò chơi bàn truyền thống có nguồn gốc từ Trung Quốc, hiện đã trở thành một hoạt động giải trí phổ biến toàn cầu. Cách chơi mạt chược rất phong phú và đa dạng, quy tắc cũng như phong cách ở mỗi nơi khác nhau, nhưng ý tưởng cốt lõi thì cơ bản giống nhau. Dưới đây là cách chơi cơ bản của mạt chược và một số quy tắc phổ biến.
Cấu tạo cơ bản của mạt chược
Bộ bài mạt chược thường bao gồm 144 lá bài, cụ thể gồm:
1. Ống (hình tròn): từ 1 đến 9 có tổng cộng 9 lá, mỗi số có 4 lá.
2. Dải (hình dài): từ 1 đến 9 có tổng cộng 9 lá, mỗi số có 4 lá.
3. Vạn (hình chữ Hán): từ 1 đến 9 có tổng cộng 9 lá, mỗi số có 4 lá.
4. Phong bài: Đông, Nam, Tây, Bắc có 4 loại phong bài, mỗi loại có 4 lá.
5. Tiền bài: Trung, Phát, Bạch có 3 loại tiền bài, mỗi loại có 4 lá.
Mục tiêu cơ bản của mạt chược
Mục tiêu cơ bản của mạt chược là thông qua việc rút bài và đánh bài, tạo thành một bộ bài hợp lệ, thường là gồm bốn bộ và một đôi. Bộ có thể là chuỗi (ba lá liên tiếp) hoặc bộ ba (ba lá giống nhau), và một đôi là hai lá giống nhau.
Trước khi bắt đầu trò chơi, mỗi người chơi cần xáo bài và xếp bài thành tường. Mỗi người chơi sẽ rút một số lượng bài nhất định từ tường, thường là 13 lá. Trò chơi có thể bắt đầu bởi người cầm cái, người cầm cái sẽ rút bài từ tường và sau đó đánh ra một lá bài không cần thiết.
Rút bài và đánh bài
Mỗi người chơi trong lượt của mình có thể thực hiện các thao tác sau:
1. Rút bài: từ tường rút một lá bài.
2. Đánh bài: đánh ra một lá bài từ tay.
Nếu lá bài đánh ra đúng có thể bị người chơi khác ăn, tùng hoặc chắn, thì người chơi khác có thể thực hiện thao tác tương ứng theo quy tắc:
– Ăn: nếu lá bài đánh ra có thể kết hợp với bài trong tay của người chơi để tạo thành chuỗi, người chơi có thể ăn bài, nhưng chỉ có thể ăn từ người chơi bên trái.
– Tùng: nếu lá bài đánh ra có thể kết hợp với hai lá bài giống nhau trong tay của người chơi để tạo thành bộ ba, người chơi có thể tùng bài.
– Chắn: nếu người chơi có ba lá bài giống nhau, có thể chọn chắn bài, sau khi chắn bài sẽ rút thêm một lá từ tường.
Thắng bài và kết thúc
Khi một người chơi có bộ bài thỏa mãn điều kiện thắng bài, họ có thể chọn thắng bài và trò chơi sẽ kết thúc ngay lập tức. Điều kiện cơ bản để thắng bài là bộ bài trong tay của người chơi phải tạo thành bốn bộ và một đôi, các loại thắng bài và quy tắc cụ thể có thể khác nhau tùy theo khu vực.
Các loại thắng bài phổ biến bao gồm:
1. Thắng bình: cách thắng bài cơ bản nhất, bốn bộ chuỗi hoặc bộ ba cộng thêm một đôi.
2. Thắng tùng: tất cả các bộ đều là bộ ba.
3. Thắng cùng màu: tất cả các lá bài đều thuộc cùng một loại hoa.
Tính điểm và thắng thua
Cách tính điểm trong mạt chược khác nhau tùy theo khu vực. Thông thường, người chơi thắng bài sẽ tính điểm dựa trên các lá bài chưa thắng của đối thủ, lá chắn, phong bài và tiền bài. Sau khi trò chơi kết thúc, người chơi có điểm cao nhất sẽ là người chiến thắng.
Tóm tắt
Mạt chược không chỉ là một trò chơi cân bằng giữa kỹ năng và chiến lược mà còn chứa đựng nhiều yếu tố xã hội phong phú, phù hợp để tận hưởng cùng gia đình và bạn bè. Mặc dù quy tắc và cách chơi khác nhau ở mỗi nơi, nhưng mạt chược như một hiện tượng văn hóa đã trở thành một hoạt động giải trí được công nhận rộng rãi trên toàn cầu. Qua việc thực hành và học hỏi không ngừng, người chơi có thể hiểu sâu hơn về sức hấp dẫn và niềm vui của mạt chược.
