Mạt chược là một trò chơi bài truyền thống có nguồn gốc từ Trung Quốc, thường được chơi bởi bốn người. Nó kết hợp chiến lược, vận may và tương tác xã hội, trở thành một hoạt động giải trí phổ biến ở khu vực Đông Á. Cách chơi cơ bản của mạt chược mặc dù có thể khác nhau ở các khu vực khác nhau, nhưng các quy tắc cốt lõi thì tương tự nhau. Dưới đây là giới thiệu về cách chơi và quy tắc cơ bản của mạt chược.
Cấu tạo của bài mạt chược
Bài mạt chược thường được cấu thành từ 144 quân bài, được chia thành ba loại lớn: quân số, quân chữ và quân hoa. Quân số lại được chia thành ba loại: vạn, tiêu, và bính, mỗi loại có bốn quân từ một đến chín. Quân chữ bao gồm quân phong (đông, nam, tây, bắc) và quân tên (trung, phát, bạch), mỗi loại cũng có bốn quân. Quân hoa bao gồm bốn quân: xuân, hạ, thu, đông và bát quân: mai, lan, trúc, cúc, thường được dùng làm quân điểm thưởng trong một số quy tắc.
Chuẩn bị trò chơi
Trước khi bắt đầu trò chơi, người chơi cần xáo trộn bài mạt chược và xếp thành tường, thường là hai tầng cao. Mỗi người chơi sẽ rút 13 quân bài từ tường, trong khi người cái sẽ rút 14 quân bài và bắt đầu trò chơi. Người cái là người chơi đầu tiên trong trò chơi, thường được xác định bằng cách gieo xúc xắc.
Quy trình trò chơi
Quy trình chơi mạt chược bao gồm các bước chính như rút bài, đánh bài, và ăn bài. Mỗi người chơi sẽ lần lượt thực hiện các thao tác sau:
1. Rút bài: Người chơi rút một quân bài từ tường và thêm vào bài của mình.
2. Đánh bài: Người chơi đánh ra một quân không cần thiết, đặt lên bàn.
3. Nghe bài: Nếu bài của người chơi đã đạt đủ điều kiện để ăn bài, có thể chọn “nghe bài”, tức là chờ đợi quân bài cụ thể để hoàn thành ăn bài.
Điều kiện ăn bài
Ăn bài là mục tiêu cuối cùng của trò chơi mạt chược, thường cần phải thỏa mãn một trong các điều kiện sau:
1. Thành đôi: Trong tay có một đôi bài giống nhau (gọi là “tuấn đầu”), còn lại là bốn bộ bài hợp lệ.
2. Bộ ba: Ba quân bài liên tiếp, như 1, 2, 3 hoặc 4, 5, 6.
3. Bộ ba giống: Ba quân bài giống nhau, hoặc bốn quân bài giống nhau (gọi là “công”).
Có nhiều cách để ăn bài, bao gồm tự ăn (tự mình rút được quân bài cần thiết) và bị đánh phá (quân bài do người khác đánh ra đúng là quân cần ăn).
Quy tắc đặc biệt
Cách chơi mạt chược còn bao gồm nhiều quy tắc đặc biệt, có thể khác nhau tùy theo khu vực và phong cách. Ví dụ, một số nơi sử dụng các động tác như “đụng”, “công” để có điểm thưởng thêm hoặc thay đổi cấu trúc bài.
1. Đụng: Khi người khác đánh ra một quân bài, người chơi có thể chọn “đụng”, kết hợp với hai quân giống nhau trong tay để tạo thành bộ ba.
2. Công: Người chơi có thể đánh ra ba quân giống nhau để tạo thành công, nếu là công sáng thì phải công khai, công tối thì giữ bí mật, quân bài công có thể rút thêm bài.
Quy tắc tính điểm
Quy tắc tính điểm trong mạt chược rất phức tạp và đa dạng, thường bao gồm điểm cơ bản, số lần và điểm quân hoa. Mỗi cách ăn bài và kết hợp có thể có điểm số khác nhau, người chơi sẽ tính tổng điểm dựa trên kết hợp bài của mình khi trò chơi kết thúc.
Tóm tắt
Mạt chược là một trò chơi mang tính chiến lược và thú vị, các quy tắc và kỹ năng liên quan khiến mỗi ván chơi đều đầy biến số. Dù là giải trí thư giãn hay đối kháng cạnh tranh, mạt chược đều mang lại cho người chơi những suy nghĩ sâu sắc và trải nghiệm xã hội thú vị. Theo thời gian, cách chơi mạt chược cũng tiếp tục phát triển, thu hút ngày càng nhiều người tham gia. Dù là trong các buổi họp mặt gia đình truyền thống hay trên các nền tảng mạt chược trực tuyến hiện đại, mạt chược vẫn thể hiện sức hấp dẫn độc đáo của mình, trở thành một phương tiện quan trọng trong giao lưu văn hóa.
